buton nedir

Buton,

Buton nedir?

Buton iterek üzerine basıldığında makine veya yazılımlardaki bir sürecin başlamasını sağlar. Kumanda devrelerinde, devrenin çalışmasını ve kontrolünü sağlayan basit bir geçiş mekanizmasıdır. Butonlar röle ve kontaktörleri çalıştıran ve durduran kumanda elemanlarıdır.

Buton firmaları tarafından yapılan buton imalatı, çalışma şekillerine göre sert plastik ya da metal malzemeden yapılır. Bu da buton fiyatlarının değişmesine sebep olur. Yüzeyi insan eline uygun şekilde dizayn edilmiş olup, genellikle basılacak bölümü düz bir yapıya sahiptir.

Yapı olarak basma aparatı, yay ve kontaklardan oluşur. Butonların pek çok çeşidi olsa bile (doğal olarak) itme ve uygulanan bu kuvvet karşısında tepki veren yay sisteminden oluşur. Butona uygulanan her kuvvet önceden belirlenmiş bir sürecin çalışmasını sağlar. Ani temaslı ve kalıcı tipleri mevcuttur. Ani temaslı butonlarda, buton üzerindeki basınç kalktığı zaman kontaklar eski konumuna döner. Kalıcı tiplerde ise basınç kalksa da buton kontaklarının konumu değişmez.

Buton Çeşitleri

Bir konumlu butonlardır. Start butonu ve stop butonu olmak üzere iki tipleri vardır.

Bir Yollu Butonlar

Start butonu (başlatma-çalıştırma): Butona basılınca normalde açık olan kontağı kapanır. Buton üzerindeki basınç kalktığı zaman kontaklar yeniden eski konumuna döner.

Start butonu yapısı ve kontak sembolü

Stop butonu (durdurma) : Durdurma butonudur. Kontak normalde kapalıdır. Butona basılınca normalde kapalı kontak açılır. Buton üzerindeki basınç olduğu sürece açık kalır. Buton üzerindeki basınç kalkınca kontaklar yeniden eski konumuna döner.

Stop butonu yapısı ve kontak sembolü

İki Yollu Butonlar

İki konumlu butonlardır. Aynı anda hem start (başlama) hem stop (durdurma) butonu işlemini yapar. Normalde açık ve normalde kapalı olmak üzere iki kontağı vardır. Butona basıldığı zaman normalde kapalı kontak açılır ve normalde açık kontak kapanır. Buton üzerindeki basınç kalktığı zaman kontaklar eski konumlarına döner. Kapalı kontak üstte, açık kontak alttadır.

Çift yollu buton yapısı ve kontak sembolü

Kapalı kontak stop butonu, açık kontak start butonu olarak kullanılır. Buna kumanda butonu denir. Jog butonu kesik kesik çalıştırmaya (yavaş çalışma) uygun butondur.

Ortak Uçlu Buton (Jog Butonu)

Butonun normal konumunda 1-2 bağlantılarından akım geçmektedir. Butona kuvvet uygulandığı zaman devre 1-4 bağlantıları üzerinden tamamlanır. Buton serbest bırakıldığı zaman normal konumuna döner. İki yollu butondan farkı, 1 numaralı ucun ortak olmasıdır.

Jog Butonu

Kalıcı Buton (Anahtar)

Kalıcı butona basıldığı zaman, buton durumunu değiştirir. Kalıcı buton serbest bırakıldığı zaman, normal konumuna dönmez. Basıldığı şekilde kalır. Başka bir kumanda elemanı kalıcı butonu tekrar normal konumuna döndürür. Kalıcı buton bir aşırı akım rölesi veya bir durdurma butonu olabilir.

Kalıcı Anahtar

Ani Temaslı Buton

Ani temaslı butona basıldığı zaman, buton durumunu değiştirir. Serbest bırakıldığı zaman, ani temaslı buton otomatik olarak normal konumuna döner.

Kullanım Alanları

Butonlar, telefon, mutfak aletleri, hesap makinesi, diğer çeşitli mekanik ve elektronik aletlerde ticari olarak kullanılmaktadır. Endüstriyel ve ticari uygulamalarda buton hem bir mekanik veya elektronik sürecin başlamasını sağlamak, hem de durdurmak amacı ile kullanılırlar. Bu yapıda kullanılan butonlarda, başlatma butonu rengi genellikle yeşil, durdurma butonu ise kırmızı renkte olur. Ayrıca kırmızı renkli butonlar tek başına acil durum ihbarı veya acil durum stop mekanizması olarak kullanımı da sık görülür. Basit yapıda ucuz mekanizmalar olduklarından dolayı çok geniş kullanım alanına sahiptirler. Örneğin bilgisayarları açıp kapatma butonları gibi.