Bant kantarı

Bant kantarı nedir?

Bant Kantarları, konveyör sistemleri üzerinde taşınan dökme malzemenin tartılması için tasarlanmıştır. En önemli avantajı, bant üzerinde taşınan malzemenin tartılması için taşımanın durdurulmasına gerek duyulmamasıdır. Ölçme üniteleri farklı şekillerdeki konveyör tiplerine basit ve ekonomik mekanik tadilatlarıyla kısa sürede kurulur. Yatay sürtünme kuvvetlerini elimine ederek yük hücresi üzerine sadece taşınan malzeme ağırlığının etkimesini sağlarlar. Bu işlem bantın kantar üzerinde bulunan bir ya da birkaç hassas rulo ile temas etmesiyle başarılmaktadır.  

plc kontrollü bant kantarı
plc kontrollü bant kantarı ve besleyici feederlar

Nerelerde Kullanılır?

Madencilik, Yapı Malzemeleri ve Kimyasalları, Gıda, Enerji sektörleri başta olmak üzere toz, granül, tanecik ve parçalı yapıdaki dökme malzemenin anlık akış miktarı ve toplam taşınan miktarının tartılması, kayıt edilmesi, kontrol altına alınması amacıyla kullanılırlar.
Dökme malzemenin bir yerden başka bir yere transferi ya da yükleme işlemlerinde belirlenen miktarda işlem yapılması transfer yapılan malzemenin tekrar tartılması gereğini ortadan kaldırmakta ya da önceden yüklenecek miktarı elirlemede kolaylık sağlamaktadır. Örneğin kamyona yüklenecek malzemenin önceden belirlenen miktarda yapılması ve yükleme sonrası yetersiz ya da limit dışı dolayısı ile ek yükleme boşaltma maliyetlerinden kurtulunmaktadır.

PID kontrollü besleme yapılarak birden fazla malzemenin aynı anda farklı oranlarda dozajlanması  uygulamaları yapılabilmektedir. Eş zamanlı bir şekilde belirli oranlarda sürekli karışım gerektiğinde PID kontrolü ile her bir bant için istenilen debiler sabit olarak sağlanabilmektedir.

Örneğin bir cips üretim hattında, üretimi gerçekleşen cips miktarı ile oranlı olarak baharat karışımı hattı da PID olarak beslenebilmekte ve böylelikle cips baharat kalitesi aynı tutulabilmektedir.

Bant Kantarı Doğruluk Sınıfları

Bant kantarları için OIML R50-1 de tanımlanan sınıflar geçerlidirler.

Sınıf 0,5 –> %05
Sınıf   1 –> %1
Sınıf   2 –> %2

Buna göre elde edilmesi gereken doğruluk bir saatte toplanan malzemenin yüzdesi olarak ifade edilmektedir. Örnek olarak 60ton/saat kapasiteli bir bant kantarı için %0,5 doğruluk sınıfına giren bir tartı söz konusu ise 60.000kg * %0,5= 300kg hata elde edilmesi demektir.
Tabii ki doğrulama testleri için illaki 1 saatlik çalışma gerekmemektedir. Ancak test için Minimum Test Malzemesi Miktarıtanımı vardır.

Minimum Test Malzemesi Miktarı aşağıdaki üç hesaplamadan hangisi en büyük ise o olacak şekilde kullanılır;

a-Maksimum Debi ile çalışmada bandın 1 tam turu sonucunda toplanacak malzeme miktarı,
b-Maksimum Debi ile çalışmada 1 saat sonunda toplanacak malzeme miktarının %2 si
c-Aşağıdaki tabloda belirtilen yürüme adımı kadar malzeme miktarıdır.

Sınıf    -> YürümeAdımı[d]

0.5     -> 800
1        -> 400
2        -> 200

Örnek:

60t/h kapasiteli 1m/s hızla dönen bir bant kantarı için kg/s=16,66 olarak hesaplanmaktadır. Rulolar arası 1metre ve bant boyu 20metre, 10g yürüme adımı kullanıldığı varsayılsın. %0,5 sınıfı için;
a-1 tam tur, 40m olup 40sn de 4016.66 = 666,66kg
b-60t/h * %2 = 1.200kg
c- 800
 0,01kg =8kg olarak hesaplanırlar.

Buna göre testlerde kullanılabilecek MinimumTest Miktarı 1,200kg olarak kullanılmalıdır. 
Bu bant kantarında 1.200kg dan daha az test malzemesi ile test yapmak yanıltıcı olacaktır.

Bant Kantarı Kalibrasyonu

Bant tartı cihazlarının ayarlanması olduk­ ça zor olup işçilik ve zaman açısından masraflıdır. Bu nedenle, sistemin sık sık ayarlanmaya gereksinim duymayacak bir yapıda olması bir avantajdır. Sistem, kantar sisteminden elde edilen değer ile bilinen değerler karşılaştırılarak, aynı değerler elde edilecek şekilde ayarlanır. Daha sonra malzeme testi ile kontrol edilerek son ayarlamaya ulaşılır. Bant sistemi verilerine (tambur çapı, rulo mesafeleri, loadcell, hız sensoru darbe sayısı vs) dayanılarak bilinen bir yük yardımı ile kalibrasyon yapılır. Sistem yüksüz (malzeme geçişi yok) iken SIFIR KALİBRASYONU ve yüklü iken (malzeme geçişi yok iken sabit ağırlık asılarak ya da zincir ile yükleme yapılarak) YÜK KALİBRASYONU gerçekleştirilir.

Kalibrasyon sonrası bant hızı ve debi kontrolü gerçekleştirilir. Değerlerin %10 htadan daha az olması beklenir, aksi durumda bir hata yapılmış olup kalibrasyon tekrarlanmalıdır. Gözden kaçırılmış bir nokta olabilir (bozuk yük hücresi, ağırlık algılamama, hız okuyamam vs)

Bant Kantarı Doğrulama

Bant Kantarları sıkça doğrulama gerektiren tartı aletleri sınıfındadırlar. Mümkünse haftada 1-2 kez gerçek malzeme geçişi yapılarak doğrulama ve düzeltme yapılmalıdırlar.
Her ne kadar özenle kalibrasyon yapılmış olsa da malzeme geçişi sonrası toplam bilgileri yanlış olabilmektedir. Bunun başlıca sebepleri sürtünme ve diğer etmenler dolayısı ile hatalı yükleme, hızı yanlış okuma, tambur çapı, rulolar arası mesefa bilgilerinde yanlış ölçme, zamanla mesafelerin değişmesi ve aşınma nedeniyle çap değişimleridir. Dolayısı ile Kalibrasyon sonrası Toplam bilgisi kontrol edilerek düzeltme katsayısı bulunmalıdır. Düzeltme katsayısı bulma işlemi 3 şekilde gerçekleştirilebilir;

  • Ağırlık Asarak: Gerçek malzeme geçişi yapılamayan ya da geçen malzemenin doğrulanması için tartılamadığı durumlarda bu yola başvurulur. Toplam ağırlığı bilinen bir kütlenin belirli bir süre boyunca toplam kontrolü yapılarak kalibrasyon kontrolü yapılır.
  • Zincir Kullanarak: Gerçek malzeme geçişi yapılamayan ya da geçen malzemenin doğrulanması için tartılamadığı durumlarda bu yola başvurulur. Toplam ağırlığı bilinen uzunca bir zincirin (birim kg/m si hesaplanarak) bantta taşınması ile yapılır. Toplam 80kg olan 10metrelik bir zincirde kg/m değeri 80/10=8kg/m olacaktır.
  • Gerçek Malzeme Testi:  Malzeme testi ile ayarlama için bant, dizayn kapasitesinin %50’si ile %100’ü arasındaki bir yükle çalıştırılır ve doğru sonuçlar elde etmek için toplanacak malzeme miktarı aşağıdaki şekillerden biri ile belirlenir;
    – Bantın 10 dakika çalıştırılması,
    – Bantın tüm sistem boyunca homojen bir yapıya sahip olamayacağı, dolayısı ile ağırlığının değişim gösterebileceği düşüncesi ile sonsuz bantın üç tam tur dönmesi,
    – Bant tartım cihazının göstergesinden 500 değişik okuma elde edilmesi.
    Böylece toplanan malzemenin ağırlığı referans kantarlarda saptanarak, sistemden elde edilen değer ile karşılaştırılır ve katsayı hesaplama tamamlanır. Katsayı şu formülle hesaplanır;
    Katsayı=EskiKatsayı * ReferansMalzemeAğırlığı/ÖlçülenAğırlık

Bant Kantarı Ruloları

Bant kantarı üzerine yerleştirilecek ruloların seçimi duyarlı bir ölçüm için önem taşımaktadır. Bu bölgede kullanılacak rulolar tip ve iç yapıları olarak aynı olmalıdır. Bazı rulo dizaynı sistemlerinden örneğin V tipi ya da kablo tipi ruloların kullanımından kaçınılmalıdır. 35°’den yüksek içbükey açılı konveyörlerde bant kantarlarının kullanımı çeşitli sapmalara neden olacağından tercih edilmemelidir. Genel olarak 3 tip taşıyıcı rulo tipi vardır;

  1. Düz Rulo
  2. V tipi Rulo
  3. Üç Rulolu

Yerleşim Seçimi

Bant kantarı konveyör üzerinde gerilmelerin en az olacağı yerlerde kurulmalıdır. Bu amaca en uygun bölge, sistemin kuyruk tamburu tarafında besleme noktasından etkilenmeyecek bir uzaklıkta bulunmasıdır. Malzeme bant üzerinde düzenli olarak beslenmelidir. Bu işlem için gerekirse besleme silolarına seviye ayarlayıcı özel bıçaklar konulmalıdır. Daha yüksek duyarlılıkta ölçümler için banta malzeme beslenmesinin tek noktadan yapılmasına özen gesterilmelidir. Böylece bantta oluşacak gerilme, tartım cihazı bölgesinde sabit düzeyde kalacaktır.

Yorum Yok

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir